سطرهای سفید

ستاره ها همه تاریک می شوند وقتی نامت را بشوند

خوب می‌دانم؛ یکی از همین روزها دیوانه می‌شوم. دیوانه‌تر از آن‌که چیزهایی که نباید بگویم را، به یاد داشته باشم. سر به همان بیابانی می‌گذارم که خواب ستاره‌هایش را دیده بودم. دیوانه می‌شوم و در کوچه‌راه‌ها لِی‌لِی می‌کنم، گاهی روی دست‌هایم راه می‌روم و دنیا را چواشه* می‌بینم، همان‌طور که گه‌گاه روی تخت دراز می‌کشم و سرم را از انحنایش پایین می‌اندازم و به پنجره نگاه می‌کنم؛ نگاه می‌کنم که ماه از زمین طلوع کرده است و ستاره‌ها کف زمین پخش‌وپلا شده‌اند تا یک مشت بیندازم و یکی‌شان را بگیرم در گوشم، و صدایش را چشم‌بسته بخوانم: جیـــــر... جـــــیر...

یک روز دیوانه می‌شوم و دیگر از مرزهای این دنیای گردالی سردرنمی‌آورم؛ بالای همۀ این سبز و آبی‌ها می‌ایستم و نام تو را در گوش همۀ ستاره‌ها می‌گویم؛ یکی یکی...

*چواشه: برعکس

۵ نظر ۱۸ مرداد ۹۵ ، ۲۳:۳۲

الـ ه ـام 8

آی شگفتا چه شگرف است ... *

چقدر این روزها را دوست دارم

و چقدر دوست دارم این روزها بگذرند...

* اخوان

۹ نظر ۰۵ مرداد ۹۵ ، ۱۸:۵۱

الـ ه ـام 8

من می خواهم از پهنا عمر کنم...

شاید تا به حال از من چنین مطلبی را نشنیده باشی ولی حالا از قلمم بخوان . من عقده ندارم که از طول ، عمر درازی بکنم. مثلا شصت یا هفتاد سال درازی عمرم باشد. من میخواهم از پهنا عمر کنم. از عرض . یعنی ده سال دیگر عمر بکنم ولی بیشتر از پنجاه سال یک آدم عادی در آن ببینم و بشنوم و حس کنم خلاصه تجربه کنم. تو این را تصدیق میکنی که من از سنی که دارم بسیار پیر ترم ... پیر شده ام ، شکسته شده ام ، دلمرده شده ام و موهایم سفید شده است.

/ نامه های سیمین دانشور و جلال آل احمد ، ص 43

۱۴ نظر ۰۱ مرداد ۹۵ ، ۱۲:۵۶

الـ ه ـام 8

معنای زندگی

سؤال از معنای زندگی، با پرسش از هدف زندگی تفاوت می‌کند. به نظر می‌رسد تعبیر «هدف زندگی چیست؟» تعبیر درستی نباشد. هدف، آن چیزی است که انسان با اتخاذ یک روش و با استفاده از یک ابزار، می‌خواهد به آن برسد. ما انسان‌ها طوری هستیم که تمام ابزارها را به کار می‌بریم تا زندگی محفوظ بماند. زندگی برای انسان‌ها، غایت غایات است. چگونه آدم می‌تواند غیر از زندگی، هدفی را تصور کند؛ مگر این که مفروضات ایمانی را وارد کنیم و زندگی در جهان دیگر را هدف این زندگی بدانیم. البته در این حالت پا از دایرۀ پرسش فلسفی درباره زندگی بیرون گذاشته‌ایم.

بنابراین باید سؤال را این گونه مطرح کرد که معنادار شدن زندگی چگونه صورت می‌گیرد؛ یا زندگی معنادار چگونه زندگی‌ای است؟ انسان دچار دو نوع مشکل است که مانع «خود» شدن او می‌شود. انسان یا خود را چنان از غیر خود جدا می‌سازد که در خود محبوس می‌شود یا آن چنان به وسیلۀ عامل و اتوریته بیرونی از خود بیگانه می‌شود که «خود» نفی می‌شود. در از خودبیگانگی، یک اتوریته بیرونی خود را بر انسان تحمیل می‌کند و استقلال و آزادی که مقوم انسان است، از میان می‌رود. اما اگر یک «طلب» از بیرون انسان یا از خود باطنی او متوجه وی شود و انسان با کمال آزادی متوجه وی شود و آن طلب را انتخاب کند، در این صورت هر دو مشکل حل می‌شود. در این «خود» واقعی شدن، انسان، «معنای زندگی کردن» را پیدا می‌کند. البته لازم نیست که این طلب از هستی انسان بیرون باشد؛ بلکه کافی است بیرون از وضعیت کنونی انسان باشد؛ چون آن طلب به دنبال تغییر وضعیت انسان است.

با این وصف، زندگی‌های معنادار گوناگون و متفاوتی می‌تواند وجود داشته باشد که زندگی مؤمنانه یکی از آنهاست. البته اگر کسی تعبیر «برتری» نوعی از انواع زندگی معنادار بر دیگری را به کار برد، برای من مفهوم نیست. این نکته را نیز باید در نظر داشت که شخص در زندگی معنادار، «برای» دیگری زندگی نمی‌کند؛ بلکه باید گفت که معطوف به آن مطلوب و با آن مطلوب می‌زید. اگر کسی برای دیگری بزید، معنایش این است که نمی‌زید. در مساله ایثار و شهادت، انسان از زندگی دست می‌کشد و اینها خروج از موضوع است؛ چون بحث ما در باب زندگی معنادار بود.

زندگی پاره‌ای از عارفان، بالاتر از زندگی مؤمنانه است. در ایمان، تشخص خدا و انسان محفوظ است؛ ولی در عشق عارفانه، مسئله، مسئله اعتماد نیست و نمی‌توان از دین و ایمان حرف زد. هر کس در مورد معنادار بودن زندگی خود می‌تواند سخن بگوید. معیاری وجود ندارد که بتوان از معناداری زندگی دیگری سخن گفت.

/ مصطفی ملکیان، فصلنامه بازتاب اندیشه، شماره 23

لینک این مقاله در سایت نور

۹ نظر ۲۴ تیر ۹۵ ، ۱۹:۵۷

الـ ه ـام 8