سطر یازدهم رمضان 94

بسم الله

لَا تَحْزَنْ إِنَّ اللَّـهَ مَعَنَا فَأَنزَلَ اللَّـهُ سَکِینَتَهُ عَلَیْهِ

«غم مخور، خدا با ماست.» در این موقع، خداوند سکینه (و آرامش) خود را بر او فرستاد.

توبه / 40

***

بعضی وقت‌ها این «ف» بین آیه، امید می‌دهد و بعضی وقت‌ها ترس... مثل یک دونقطۀ نتیجه‌گیری می‌ماند. اینجوری شد، پس بعدش هم این‌طوری شد. یعنی ب نتیجۀ مستقیم الف شد. یک آیه‌ای هست که باید الآن مثال بزنم، ولی راستش یک جور حس کشف نسبت به این آیه دارم و مالِ خودم کرده‌امش! از آن بگذریم، همین آیه؛ پیامبر و همراهش باور کردند خدا همراهشان است، بعد خدا آرامش را بر دل‌هایشان نازل کرد.

شما را نمی‌دانم، اما من یکی باورم به این‌که خدا همراهم است، چند روز یک‌بار، پایین و بالا می‌شود؛ و همین‌طور نتیجۀ مستقیمش هم، بالا و پایین می‌شود، یعنی سکینه‌ام. چند روزی آرامم و چند روزی بی‌قرار... . نمی‌دانم چطور می‌شود که آدم یادش نرود خدا همراهش است... . نمی‌دانم چطور می‌شود که آدم همه‌اش آرام باشد... .

گمانم این باور به همراهی خدا با بنده، همان ایمان باشد. خدایا ایمان ما را «ثابت» کن، که آرامشمان است...

(اگر نویسنده‌ای باشی که به بند بند کلماتت یقین داری، گاهی سطر زدن سخت‌ترین کار دنیاست... )

 

سطر دهم رمضان 94

بسم الله

لِیُنفِقْ ذُو سَعَةٍ مِّن سَعَتِهِ وَمَن قُدِرَ‌ عَلَیْهِ رِ‌زْقُهُ فَلْیُنفِقْ مِمَّا آتَاهُ اللَّـهُ لَا یُکَلِّفُ اللَّـهُ نَفْسًا إِلَّا مَا آتَاهَا سَیَجْعَلُ اللَّـهُ بَعْدَ عُسْرٍ‌ یُسْرً‌ا

آنان که امکانات وسیعی دارند، باید از امکانات وسیع خود انفاق کنند و آنها که تنگدستند، از آنچه که خدا به آنها داده انفاق نمایند؛ خداوند هیچ کس را جز به مقدار توانایی که به او داده تکلیف نمی‌کند؛ خداوند بزودی بعد از سختیها آسانی قرار می‌دهد.

طلاق / 7

***

پول؟ کسی صحبتی از پول کرد؟

نگاهم به این است که خداوند در آیه فرموده است «ذو سعه»، و نفرموده است «ذوالمال».

شاید باید از هر نعمتی که زیاد داریم، زیاد انفاق کنیم و اگر کمتر، کمتر. شاید این حرف از شکمِ سیری بلند می‌شود که گرسنگی نمی‌فهمد، اما مطمئنم همۀ نیاز آدم‌ها پول نیست. من آدم‌های زیادی را دیده‌ام که به ذره‌ای اعتماد به نفس، از خرواری پول بیشتر احتیاج داشته‌اند. به اندک توجهی، به کوتاه لبخندی، به تعریف و تمجیدی، به حالِ خوبی، به اطمینان دیدنی، به شنیدن عاشقانه‌ای، به لمسِ مهربانی‌ای.... .

خوبی‌هایمان را محصور نکنیم. به قول دوستی، حلقه‌های مهربانی راه بیندازیم. موج‌موج خوبی راه بیندازیم. اگر مهربانی، دستِ مهربانی‌ات را تا دورتر دراز کن. نه فقط خانواده و دوست‌های جانی، آن غریبه‌ای که در خیابان هر گره‌ای به کارش افتاده است، و قطعاً خود او عزیز کسی است که حالا کنارش نیست. برایش عزیزی کن. دست مهربانی‌ات را تا او برسان.

اگر با دوستت برای خرید مانتو رفته‌ای و توی اتاق پرو قیافۀ زار و نزارش را می‌بینی که می‌گوید«همۀ مانتوهای دنیا به من تنگه...» و با حسرت و اکراه خودش را در آینه نگاه می‌کند، به او اطمینان بده همین کسی که هست زیباست و اصلاً چقدر رنگ این مانتو به پوستش می‌آید و چقدر از آن قبلی که پوشیده بهتر است! اگر اعتماد به نفس تو خوب است، اعتماد به نفست را انفاق کن! و بازتابش را در لبخند دوستت ببین.

چرا وقتی حالت خوب است، از کسانی که حالشان بد است فرار می‌کنی؟ حال خوبت را گسترش بده. اگر سنت این است که خوبی بر بدی غالب شود، حتماً حال خوب تو بر او اثر می‌گذارد، نه حال بد او بر تو. کنارش باش با امواج خوبی‌ات. بدی عقب می‌کشد. حال خوبت را انفاق کن.

هر خوبی‌ای که داری، نعمتی است از خدا بر تو. انفاقش کن که برکت پیدا کند.

 

سطر نهم رمضان 94

بسم الله

إِنَّ نَاشِئَةَ اللَّیْلِ هِیَ أَشَدُّ وَطْئًا وَأَقْوَمُ قِیلًا

مسلّماً نماز و عبادت شبانه پابرجاتر و با استقامت‌تر است.

مزمل / 6

***

اولین نیمه‌شبی که به حرم رفتم، وقتی بود که با گروه انجمن قرآن و نهج‌البلاغه به مشهد رفته بودیم. تا جایی که یادم است این تنها سفر غیرخانوادگی من به مشهد بوده، اما آن‌قدر برایم برکت داشته که هنوز هم که هنوز است، هروقت به مشهد می‌روم از برکاتش استفاده می‌کنم.

چندساعتی به نماز صبح مانده، همه حاضر شدیم برای رفتن به حرم. من هیچ درکی از این کار نداشتم. این که نیمه‌‌شب بلند شوی و بروی زیارت! مگر روز را از آدم گرفته‌اند؟! اصلاً چه فرقی می‌کند؟! امّا از آن‌جایی که برای دیگران کاملاً عادی بود، من هم صدایم درنیامد! اواخر پاییز بود و هوای مشهد مثل اوج زمستان. در طول راه، یکی از هم‌سفرهایمان گفت که یکی از علما گفته‌اند سحرها، امام‌‌‌رضا (جانانِ جانان) مهمانی ویژه دارند و از زائرها پذیرایی ویژه می‌کنند. مطمئنم هرکدام از شما که تجربۀ زیارت سحر را داشته باشید، این حرف را تأیید می‌کنید. دوستمان که این حرف را زد، ما صابون یک زیارت باصفا را به دلمان زدیم. اما از آن‌جایی که این خاندان، ورای تصور ماست لطف و کرمشان، پذیرایی‌شان هم از حد تصور ما فراتر بود. آن سحر، من یکی از بهترین زیارت‌های عمرم را کردم و بعد از این‌همه سال، شیرینی‌اش در جانم مانده و راستش از اجابت هر دعایی که آن شب کردم، مطمئنم.

هنوز هم که هنوز است، هروقت مشهد می‌‌روم، کمی از شب را در حرم می‌مانم. اگرچه یاد حرف آن بزرگی می‌افتم که فرمودند زیارتتان را که کردید، از حرم بیرون بروید و حرم را برای زیارت دیگر زائران خلوت کنید، اما باز با خودم می‌گویم این حرف را آن موقع زده‌اند که حرم کوچک بوده و الآن ماشالله حرم آن‌قدر وسیع است که من جای کسی را تنگ نمی‌کنم!

و بعد می‌نشینم روبروی گنبد و یک دل سیر نگاهش می‌کنم... آن‌قدر که گرمای نگاهش یخم را آب کند و زبانم باز شود...

آخ که دلم تنگ است...

می‌خواستم بگویم این شب‌های کوتاه را که زود به سحر وصل می‌شود، استفاده کنیم... اما نشد و سخن جای دیگری کشیده شد که دلم... .

 

سطر هشتم... رمضان 94

بسم الله

وَلَـکِنَّ اللَّـهَ حَبَّبَ إِلَیْکُمُ الْإِیمَانَ وَزَیَّنَهُ فِی قُلُوبِکُمْ وَکَرَّ‌هَ إِلَیْکُمُ الْکُفْرَ‌ وَالْفُسُوقَ وَالْعِصْیَانَ أُولَـئِکَ هُمُ الرَّ‌اشِدُونَ

ولی خداوند ایمان را خوشایند شما قرار داد و آن را در دلهایتان آراست، و کفر و فسق و عصیان را برای شما ناخوشایند ساخت، اینانند که رهیافتگانند.

حجرات / 7

***

شب قدر چندسال پیش بود، مراسم تمام شده بود و خانم‌ها از مسجد خارج شده و سوار سرویس‌های ایاب و ذهاب مسجد می‌‌شدند. چشم‌های همۀ‌مان سرخ بود و صداهایمان تودماغی! اما عجیب‌ اینجا بود که همه توی اتوبوس، مشغول گپ و گفت و خنده بودند! نه آن گپ و گفت و خندۀ جسورانه‌ای که فکر کنی لج آدم را دربیاورد. نه. همه سرحال بودند. همه حالشان خوب بود. انگار نه انگار آن گریه‌ها و ناله‌ها و آه و واویلاها، در تاریکی مسجد از همین آدم‌ها بلند شده بود! روح جمع، سبک بود.

یک مشاور طب سنتی می‌گفت اینطور گریه‌ها؛ گریه برای امام حسین، گریه از سر توبه، مزاج آدم را تعدیل می‌کند. برعکس وقتی که می‌نشینی برای امور دنیوی گریه می‌کنی؛ هرقدر هم گریه می‌کنی انگار یک بغضی توی گلویت مانده که خالی نمی‌شود و آخرش هم سنگین‌تر از قبل از سرجایت بلند می‌شوی.

///

خیلی وقت است که حال بد مٌد شده، سردمدارانش هم آن وبلاگ‌های قدیمی بلاگفا بودند با اسم‌هایی مثل «استفراغ‌های یک ذهن بیمار» و «روان‌پریشی‌های من» و «سرگیجه‌های کسی که خودکشی کرده» و... . بعد به مدد فیسبوک و اینستا و ...، پیج‌های حال‌بدکن زیاد و زیادتر شد و هرکسی می‌خواست در مسابقۀ «چه کسی از همه حالش بدتر است؟» یا «چه کسی از همه ناامیدتر است؟» یا «چه کسی می‌تواند جمله‌ای بسازد که دنیا را تیره‌وتارتر از بقیه توصیف کرده باشد؟» مقام اول نشد، لااقل دوم یا سوم را به دست بیاورد. همۀ این‌ها هم یعنی الکی مثلاً من خیلی فرهیخته و فیلسوف و دردمندم.

تنها جای خوب قضیه این است که می‌توانیم اوصاف بالا را یک‌جور بازی مازوخیستی تینیجری درنظر بگیریم و دوره‌ای که رد می‌شود و طرف، بعداًها به قبلاًهای خودش می‌خندد. البته داریم سوژه‌هایی که تا بعدهایشان هم اصرار دارند یک دردمندِ سیگاریِ کافه‌برو باقی بمانند.

(شاید خوانندگان این سطور نداانند که راقم، خودش تهِ همۀ کافه‌ها را درآورده و از آن معدودهایی است که تعداد وبلاگ‌هایشان دورقمی شده و در هیچ شبکۀ مجازی‌ای نیست که سرکی نکشیده باشد. پس از دور که دستی بر آتش داشته هیچ، از نزدیک گاهی حتی سوخته است!)

به شهادت قرآن، ایمان برای آدم حال‌خوب‌کن است. و به‌قول معصوم و ادعیه هم، حال بد و ناامیدی از شیطان است. امکان ندارد وقتی با «حال» نماز می‌خوانی، از سجاده که بلند می‌شوی حالت به‌تر نشده باشد. یک‌وقت‌هایی که کارت خیلی لنگ است و مسجد برو می‌شوی و تسبیح از دستت نمی‌افتد و لبت لحظه‌ای از ذکر گفتن نمی‌ماند، تجربه کرده‌ای که چقدر حالت بهتر است. همان چند روز اول سال جدید که به خودت قول می‌دهی نمازهایت اول وقت باشد، با خودت کیف می‌کنی. وقتی سر سفرۀ افطاری، خودت هم خوب می‌دانی حالت خریدار دارد. ذوق داری اصلاً. یا همان لحظه‌ای که در اتوبوس جایت را به یک پیرزن می‌دهی، تهِ دلت دارد لبخند می‌زند. نه که شاخ غول شکسته باشی، ولی می‌دانی این کار «خوب» بوده و از یک قدم خوب بودن، راضی‌ای.

دست خودمان نیست، ما حالِ خوب را دوست داریم. ما ایمان را دوست داریم. این ذاتِ ماست.

 

سطر هفتم رمضان 94

بسم الله

فَفِرُّ‌وا إِلَى اللَّـهِ

پس به سوی خداوند بگریزید.

ذاریات / 50

***

پسرعمویم بچه بود و مثل همۀ پسربچه‌ها، شیطان. زن‌عمویم هم مثل همۀ مادرها شیطنت‌هایش را صبوری می‌کرد، اما گاهی از کوره درمی‌‌رفت و غیظی می‌کرد. پسرعمو هم که از دست مادر دلش می‌شکست، بنای گریه می‌گذاشت. اما نکتۀ عجیب و قشنگش اینجا بود که هربار، بعد از این‌که غیظ می‌شد و دلش می‌شکست و می‌زد زیر گریه، خودش را می‌انداخت در آغوش زن‌عمو و گریه‌اش را آن‌جا اوج می‌داد! مادرش هم بغل و بوسه و آشتی، طوری که دیگر از کردۀ خودش پشیمان می‌شد که چرا بعد از آن‌همه صبوری بچه را غیظ کرده!

///

یک حدیثی بود که می‌گفت محبت خدا به بنده، چندین هزار برابر محبت مادر به فرزندش است. یا حدیث دیگری که می‌گفت خداوند محبت را صد قسمت کرد و یک قسمتش را میان بندگان فرستاد و نود و نه قسمت دیگر را برای خودش نگه داشت. این که خدا ما را دوست داشته باشد، به خوبیِ ما برنمی‌گردد، به خوبی خودش برمی‌گردد. یعنی ما هرقدر هم خودمان را بد بدانیم، حق نداریم فکر کنیم خدا ما را دوست ندارد. چون اصلاً به ما ربطی ندارد این دوست داشتن، به خودش ربط دارد. ما دوست‌داشتنی نباشیم، اون دوست‌دار است. قبولِ این‌که خدا آدم را دوست دارد، به همان اندازه که ساده به نظر می‌رسد سخت است، برای کسانی که خودشان را خوب می‌شناسند؛ مثل من.

اما خوشبختانه، خدا آدم نیست. و اشتباه ماست که خدا را با دیدِ آدمیزادی نگاه می‌کنیم. آدم فرضش می‌کنیم و می‌خواهیم دو دوتا چهارتا کنیم که در هر موقعیتی چه واکنشی نشان خواهد داد. فرض می‌کنیم گناه کرده‌ایم و دیگر دوستمان ندارد، فرض می‌کنیم توبه شکستیم و دیگر قبولمان نمی‌کند، فرض می‌کنیم بدی کردیم و امروز اگر تصادف کردیم انتقام خداست (تصورات کلید اسراری)، یا اصلاً فرض می‌کنیم اگر قهر کنیم نازمان را می‌خرد.

خدا را شکر، خدا، خداست. با منطق‌های بشری ما قابل قیاس نیست و در چرتکۀ ما، کار و بارش قابل حساب و کتاب نیست. یک نفر بی‌دین است و جماعتی از دستش به تنگ آمده‌اند، در خوشی و خرمی زندگی می‌کند، یک نفر دین‌دار و دست‌به‌خیر است و از در و دیوار است که بلا سرش می‌آید.

گمانم آیه‌ای از قرآن بود که می‌گفت بدی‌ها همه از جانب خود ماست، و خوبی‌ها همه از جانب خدا. مادر دلش به رحم می‌آید وقتی می‌بیند فرزندش از غیظی که خودش به او کرده، به خودش پناه می‌برد. خدایی که آن‌همه ( و خیلی همه‌های دیگر که نمی‌دانم وعقلم نمی‌رسد) مهربان است، وقتی می‌بیند بنده‌ای به او پناه آورده، از شری و بلایی و سختی‌ای که دیگران سرش آورده‌اند یا حاصل اعمالِ خود بنده است، فقط فرض کن، فقط فرض کن، فقط فرض کن، این خدا چطور بنده را در آغوشش خواهد گرفت و چطور بوسه‌بارانش خواهد کرد...

ما به اصطلاح آدم‌بزرگ‌ها هم، باید از ماسوی الله به خدا پناه ببریم. از خودمان به خدا پناه ببریم. از اطرافیانمان به خدا پناه ببریم. از میزی که در اداره پشتش نشسته‌ایم به خدا پناه ببریم. از فکر و خیال‌هایمان به خدا پناه ببریم. از ناامیدی‌هایمان به خدا پناه ببریم.

انگار کن عالم و آدم گذاشته‌اند دنبالِ جانت، به سوی خدا فرار کن... فرّوا الی الله...

آن‌طور که بمباران می‌شود و جانت را دو دستی می‌گیری و به سمت پناه‌گاه می‌دوی، آن‌طوری به سمت خدا فرار کن. آن‌طوری که مطمئنی جایت امن است و پذیرایت است... آن‌طوری که مطمئنی آن‌جا اوضاع سبز است، اصلاً سفید است. نور است...

(آدم هرچه بیشتر گریه می‌کند، کمتر حرف می‌زند و بیشتر می‌نویسد... روده درازی را ببخشید... )

 

سطر ششم رمضان 94

بسم الله

إِنَّمَا أَمْرُ‌هُ إِذَا أَرَ‌ادَ شَیْئًا أَن یَقُولَ لَهُ کُن فَیَکُونُ

فرمان او هرگاه چیزى را اراده کند، تنها این است که به آن بگوید: باش، پس مى‌شود.

یس / 82

***

بچه که بودم، 4 سالم که بود، یک بازی داشتم که خاص خودم بود وهیچ نمود خارجی نداشت. یعنی من بازی می‌کردم و حسابی سرم گرم بود، ولی از نظر دیگران یک گوشه آرام نشسته بودم. بازی ازاین قرار بود که من توی دلم تا سه می‌شمردم، یک... دو... سه...؛ و بعد از آن هر اتفاقی که می‌افتاد، به خاطر نیروی خارق‌العادۀ من بود! بعد از شمارۀ سه شاید صدایی می‌آمد، شاید دری باز میشد یا بسته، شاید کسی بلند می‌شد کاری می‌کرد یا حتی می‌نشست؛ این‌ها همه از قدرت من بود که با شمارۀ یک و دو سه، توانسته بودم جادوگری کنم. بقیه هم نه خبر داشتند و نه قرار بود خبردار بشوند که تحت سیطرۀ قدرت من هستند! البته گاهی بعد از شمارۀ سه هیچ اتفاقی نمی‌افتاد. مخصوصاً سر ظهر یا آخرهای شب که همه خواب بودند! ولی خب خودم را قانع می‌کردم که حتماً اشتباهی شده. یا گاهی با خودم فکر می‌کردم که چرا نمی‌توانم آن اتفاقی که خودم دلم می‌خواهد بیفتد؟ اما می‌ترسیدم با این فکر همین نیرویی که دارم را هم از دست بدهم و بی‌خیال می‌شدم!

این آیه و بقیۀ آیاتی که «کن فیکون» دارند را وقتی می‌خوانم، یاد شگفتی جاری در آن روزهای کودکی‌ام می‌افتم. یاد برق چشم‌هایم... هرچه بخواهی همان می‌شود... تو قدرت این را داری که «هر» کاری کنی...

///

خوشبختانه یا متأسفانه، خداییِ خدا توی مغز آدمیزادی ما جا نمی‌شود. خدایی که آن‌قدر رحیم است که بهشت دارد و آن‌قدر قهار که جهنم. خدایی که بالا می‌برد و به زمین می‌زند. خدایی که همه چیز می‌دهد و همه چیز می‌گیرد. خدایی که زنده می‌کند و می‌میراند. این به‌ظاهر تناقض‌ها، برای ذهن بشری ما خیلی کوچک است.

این روزها به خدای «کن فیکون» فکر می‌کنم. خدایی که آن‌قدر تواناست که می‌تواند «هر»کاری  را بکند، و آن‌قدر حکیم که «هر» کاری را نمی‌کند...

برای این خدا، اجابت هیچ دعایی کاری ندارد. اگر اجابت نمی‌کند، نه بخیل است و نه ناتوان. حکیمی‌اش را باور کن... .

 

سطر پنجم رمضان 94

بسم الله

وَجَعَلَهَا کَلِمَةً بَاقِیَةً فِی عَقِبِهِ

و این [سخن یکتاپرستى‌] را در نسل او سخنى ماندگار قرار داد.

زخرف / 28

***

خرمشاهی در مقدمۀ حافظ‌ نامه‌اش می‌نویسد حافظ تمامی گوشه‌های نزیستۀ زندگی را زیسته است و به همین خاطر است که تمام اقشار جامعه شعر او را وصف‌الحال خود می‌دانند.

همۀ ما وقتی حال کسی، اتفاقی، حرفی و رفتاری را خوب درک می‌کنیم و نسبت به آن معرفت داریم، که خودمان تجربه‌اش کرده باشیم.

گاهی خیلی خوب می‌شد که آدم همۀ گوشه‌های نزیستۀ زندگی را می‌زیست، تا لااقل به «کتاب زندگی» قدری که باید عارف باشد.

مدتی داشتم فکر می‌کردم اگر بچه‌هایم در یک کشور غیرمسلمان بزرگ شوند چه؟ اگر، اگر، اگر من بتوانم بچه‌هایم را مسلمانِ شیعه بزرگ کنم، بچه‌های من می‌توانند همین تربیت را برای بچه‌هایشان پیاده کنند؟ اگر بچه‌های بچه‌های بچه‌های من مسلمان نمانند چه؟ اگر کسی از نسل من گمراه شود چه؟ اگر...

هیچ‌وقت فکر نمی‌کردم این آیه چشمِ دلم را بگیرد؛ اما وقتی آن گوشۀ زندگی را که «ترس از گمراهی کسی از نسل من» را داشت زندگی کردم، دیدم خدا چه نعمت بزرگی به ابراهیم داده. تا همیشۀ همیشه نسل تو یکتاپرستند. کارنامه‌ات سپید سپید... خیالت راحتِ راحت...

باز باید در قنوت‌هایم بخوانم «رب اجعلنی مقیم اصلوه و من ذریتی ربنا و تقبل دعاء» را...

برای عاقبت به‌خیری کسانی که هنوز نیستند ولی از ما هستند، دعا کنیم.

 

سطر چهارم رمضان 94

بسم الله

وَاصْبِرْ‌ عَلَىٰ مَا أَصَابَکَ

و به مصیبتی که بر تو می‌رسد، صبر کن.

لقمان / 17

***

اگر فرض محال، می‌توانستم آرزو داشته باشم که به‌جای یکی از پیغمبران باشم، دوست داشتم جای موسی باشم. اما اگر می‌خواستند بار «ایوب» بودن را بر شانه‌هایم بگذارند، قطعاً آدمِ معمولیِ خطاکار و توبه‌کار بودن را، ترجیح می‌دادم.

آدم عجول و کم‌طاقتی نیستم، اما صبوری کردن برایم سخت‌ترین امتحان خداست و بارها آزموده شده‌ام و گمانم فقط منطق انسانی ماست که «آزموده را آزمودن خطاست» را قبول می‌کند و خدا می‌خواهد هزار بار امتحانت کند و بار هزار و یکم هم، صبور ببیندت...

صبر وادی سختی است. چند روز پیش که برای چندمین بار فیلم «شیار 143» را می‌دیدم، یک جملۀ ظاهراً معمولی مریلا زارعی من را یاد خودم انداخت، دقیق؛ محتوایش این بود که می‌ترسید، می‌ترسید حرفی بزند و کاری کند که نباید، و خدا حسینش را برنگرداند. این ترس روزهای صبوری من بوده و هست. نکند ...

این که وقتی قرار است «صبر» کنی، باید «صبر» کنی. نه تحمل، نه روزگذرانی، نه نق نق و غرغر. صبر یعنی روزی هزار بار پتکی توی سرت بخورد و گیج نشوی، یعنی زهرمار زیر زبانت باشد و لبخند بزنی، یعنی وقتی پر از افکار پریشانی، دست‌هایت را می‌گذاری توی دست‌های خدا و می‌گویی «من کاری نمی‌کنم. ببینم تو چه می‌کنی.» و لبخندت را تقدیم چشم‌هایش کنی. چه بشنوی و چه نه، خدا همان لحظه می‌گوید: «با درد صبر کن که دوا می‌فرستمت... / حافظ»

صبر، یقین دارد. اعتماد دارد. ایمان دارد. باور دارد. حالِ خوب دارد. لبخند دارد. صورت ماه دارد.

اگر داری از درد به خودت می‌پیچی و دنیای دور و برت را هم با خودت می‌پیچانی، صبوری نمی‌کنی. داری فقط درد می‌کشی. دندان رو جگر نمی‌گذاری، فریاد می‌کشی.

صبوری تلخ است... خیلی تلخ است... خیلی...؛ اما میوه‌اش شیرین است. صبر کن.

 

سطر سوم رمضان 94

بسم الله

إِنِّی مُهَاجِرٌ‌ إِلَىٰ رَ‌بِّی

همانا من به سوی پروردگارم هجرت می‌کنم.

عنکبوت / 26

***

پرنده‌ها وقتی شرایط زندگی برایشان سخت می‌شود، به مکانی با شرایط مساعد مهاجرت می‌کنند. وقتی هوا مطلوبشان نیست یا آب و غذا به اندازۀ کافی ندارند. تحمل نمی‌کنند، تلفات نمی‌دهند، خودشان را با شرایط وفق نمی‌دهند؛ خیلی راحت و خیلی سخت، بال‌هایشان را باز می‌کنند و پر | واز. کیلومترها  در ازای جایی که «جای زندگی» است، بال می‌زنند.

///

دلش شکسته بود. به‌قول خودش «این رسمش نبود.» از آقا نادر بیشتر از این‌ها انتظار داشت. چهار سال توی کباب‌فروشی سرچارراه شاگردی‌اش را کرده بود، هرچقدر پیش بقیه توی سرش زده بود، به حرمت بزرگ‌تری و حق نان و نمک، سرش را بلند نکرده بود. با خودش می‌گفت «حتماً توی دلش دوستم دارد، این‌همه وقت دم دستش بوده‌ام، تک و تعریف کرده‌ایم، بعضی وقت‌ها با ماشیش من را تا ایستگاه اتوبوس می‌رساند حتی!» اما دیروز که سه تا تراول پنجاه تومانی آقانادر گم شد، خیالات پسر هم رنگ باخت. اولین کاری که آقا نادر کرد، این بود که انگشتش را گرفت سمت او و پولش را خواست، حتی جیب‌هایش را گشت. حقوق بخور و نمیری می‌گرفت و با این‌که هیچ‌وقت اعتراض نکرده بود، انگار آقانادر خودش این را می‌دانست که گفت: «بله، از آدم گشنه گدا جز این برنمیاد!» قبل از این‌که پرتش کند بیرون، پیش‌بندش را درآورد و از کبابی بیرون زد. داشت فکر می‌کرد نیم ساعت دیگر وقت شلوغی مغازه است و آقا نادر گناه دارد دست‌تنها بماند، که از پشت سرش شنید «میذارمش به پای حقوق این ماهت، برو دیگه پیدات نشه!»

چند دقیقه‌ای تا اذان مانده بود، راه گرفته بود سمت مسجد و یک گوشۀ دنج برای خودش پیدا کرده بود. نشسته بود و با دانه‌های تسبیح توی دستش، همۀ حرف‌ها را مرور می‌کرد. نه... این رسمش نبود. بلند شد، قامت بست و  تکبیره الاحرام را که گفت، انگار از تمام دنیای پشت سرش، یک دلِ شکسته دستش گرفته بود که به جای دیگری می‌برد... جایی که جای زندگی است.

 

سطر دوم رمضان 94

بسم الله الرحمن الرحیم

قَد أفلَح مَن تَزَکّیٰ
رستگار شد آن کسی که تزکیهٔ نفس کرد.
اعلی/۱۴

***

تزکیهٔ نفس... آدم یاد سیر و سلوک‌های سخت عرفانی می‌افتد؛ یاد ریاضت کشیدن، شب نخوابی‌ها، روزه‌های پی در پی مستحبی، بلا دیدن و دم نزدن...
رستگاری، به این سختی؟

///

کینهٔ چندساله‌ای از دوستی بر قلبش سنگینی می‌کرد، پای سجاده نشست و برای آن دوست صلوات فرستاد. اول با اکراه و بعد اما آن‌قدر ادامه داد که حس کرد دلش سبک شده. لبخند زد، بخشیده بودش.

///

رئیس از دستش عصبانی بود، یک هفته در تحویل پروژه تأخیر کرده بود. به ذهنش آمد بگوید بیمارستان بوده، یا اصلاً اسباب‌کشی داشته‌اند یا مثلاً مهمان داشته‌اند از شهرستان... . دهان باز کرد، اما گفت سهل‌انگاری کرده و هرچه سریعتر کار را تحویل می‌دهد. رییس با عصبانیت گوشی تلفن را قطع کرد، اما او لبخند می‌زد، چون دلش سبک بود. سر قولش مانده بود؛ این هفته این چندمین دروغی بود که «نگفته بود».

///

 

بهانه برای رفتن پیش منشی زیاد داشت. همکار بودند و روزی صد بار هم می‌رفت، سؤال و کار بود. خودش می‌دانست نصف بیشتر سؤال‌ها را الکی می‌پرسید و جوابشان را بهتر از منشی می‌دانست. اما دخترک خوش‌صحبت و خنده رو بود و چشم‌های کودکانه‌ای داشت. پوشه را گرفت دستش و بلند شد برود، تلفن همراهش زنگ خورد، عکس همسرش روی صفحه آمد. نشست و جواب تلفنش را داد. بعد پوشه را زمین گذاشت و بقیهٔ کارش را کرد. دلش سبک بود و لبخند می‌زد...

***

رستگاری، به همین سادگی...